Arıqlama istəyi günümüzdə virus kimi bütün dünyanı cənginə alıb. İdmana tənbəllik edən, pəhrizlərə iradəsi və səbri çatmayanlar reklamlarda az qala möcüzəli təsir vasitəsi kimi təqdim edilən dərmanlara, xüsusi çaylara, qəhvələrə, bioloji aktiv maddələrə üz tutur, onlar vasitəsilə sürətlə, əziyyət çəkmədən arıqlamaq istəyirlər.
Müşahidələrdən aydın olur ki, sosial şəbəkələrin Azərbaycan seqmentində arıqlama çaylarının təbliği artıb. Diqqətçəkən məqam isə mütəxəssis olmayanların belə çayları reklam etməsidir. Onlar həmin məhsulları reklam edərək, satmğa çalışırlar. İnsanlar istəklərinə məğlub olub həmin məhsulları əldə edirlər. Lakin onun fəsadlarını düşünmürlər.
Bəs görəsən, arıqlama çaylarının nə kimi fəsadları ola bilər? Belə hallara kim nəzarət edir?
Mövzu ilə bağlı Oxu.Az-a açıqlama verən terapevt Sübhan Hacıyevin sözlərinə görə, dəb halını almış arıqlamaq istəyi insanlarda sağlamlıqdan çox, əks-təsirə səbəb olur:
“İnsanların tənbəlliyi və səbirsizliyi özünü fəsadlarla büruzə verir. Buna görə də mənşəyi bilinməyən qəhvələrə, həblərə üz tuturlar. Bunlar arasında elə vasitələr var ki, uzun illər təcrübədən keçib, sonradan satışa buraxılıb. Amma çoxunun tərkibi ciddi şəkildə öyrənilmir. Bu kimi çayların, qəhvələrin, həblərin ziyansız olduğunu deyə bilmərik. Həmin vasitələrdən istifadə ağır psixoloji problemlərə gətirib çıxara bilər”.
S.Hacıyev qeyd edib ki, arıqlama çayları xərçəng xəstəliyi riskini artırır:
“Ən çox rast gəldiyimiz bağırsaq xəstəlikləridir. Çayların təsiri ilə yaranan ishal yoğun bağırsaq xərçəngi, bağırsaq çatları xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Bunların çoxu cərrahi patologiyalardır, yəni artıq cərrahi müdaxilələri qaçılmaz edir.
Arıqlıq – sağlamlıqdır, lakin o, təbii yol ilə olmalıdır. Bir ay ərzində dörd kiloqramdan çox arıqlamaq olmaz. İnsanlar rasionlarında karbohidratları, şirniyyatı, xəmir xörəkləri və yağlı qidaları kəsməlidirlər. Hər kəs sağlamlıq dərəcəsinə, çəkisinə müvafiq olaraq su içməli, aktiv həyat tərzi yaşamalıdır”.
Qastroenteroloq Nuranə Məhərrəmova isə əlavə edib ki, mədə-bağırsaq xəstəliyindən əziyyət çəkənlərin sayı hər zaman çox olub:
“Müəyyən fəsadlarla müraciət edənlər var. Həkim olaraq heç bir zaman sürətli arıqlamanın tərəfdarı olmamışıq. Çünki orqanizmin daxili gözlə görünmür, xüsusiyyətləri bilinmir. Bitki tərkibli, ümumiyyətlə mənşəyi məlum olmayan bəzi məhsulların ən çox ziyan verdiyi orqan qaraciyərədir. Bunlar qaraciyərdə funksional pozuntuya səbəb olur. Arıqlama vasitələri müəyyən müddət ərzində toxluq hissi yaratsa belə, ümumi mübadilə prosesini pozur”.
N.Məhərrəmova qeyd edib ki, bəzən adıçəkilən vasitələrdən istifadə edənlər arıqlamaq əvəzinə kökəlirlər:
“Maddələr mübadiləsinin pozulması qan dövranı sisteminə təsir göstərərək orqanizmdə müəyyən xəstəliklərə yol açır. Mədəsində qastriti olanlar var. Bunlar arıqlama çayları içəndən sonra əziyyət çəkirlər. Çox müraciətlər olub.
Çaylar insanlarda toxluq hissi yaradır. Buna görə də ac qalırlar. Orqanizm yemək qəbul etmir. Gələn xəstələrin ödündə daş və ya polip əmələ gəlir. Əks-təsir ilə müraciət edənlər də var – arıqlamaq yerinə çəkiləri artır. Su içəndə belə, kökəlirlər. İstifadə etməməyi məsləhət görürəm”.
Diyetoloq Leyla Zülfüqarlı isə qeyd edib ki, reklamlarla insanları aldadırlar:
“İnsan kökəlir, arıqlamağa ehtiyacı olur. Bir sıra biokimyəvi proseslər gedir. Kökəlməyə səbəb olan o qədər faktorlar var. Şəxsin arıqlaması sadəcə su və çay ilə mümkün deyil. Kompleks şəklində proseslər getməlidir. Bundan sonra arıqlamanı əldə edirik. Çay müalicəvi tərkibli olmalıdır. Müalicəvi çaylardan dədə-babalarımız da istifadə ediblər”.
L.Zülfüqarlı deyib ki, çayları dozadan artıq istifadə etdikdə fəsadlara yol aça bilir:
“Çox istifadə olunanda bədən su itirir. İnsanlar aldanmasınlar. Qara çay insanı kökəldir. Biokimyəvi proseslərə təsir edir. Dəmiri qovur. Fəsadları çoxdur. Çay içən xalqın çayla arıqlamasına ehtiyacı var. Sadəcə, artıq çəkiylə doğru şəkildə mübarizə aparmaq lazımdır”.
Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov Oxu.Az-a açıqlamasında şikayətlərin çox olduğunu söyləyib:
“Bizə gələn şikayətlərdə bildirilib ki, çayın heç bir təsiri yoxdur. Bu sahədə böyük problem yaşanır. Pul xatirinə reklam olunur. Qanun qadağan etmir. Qadağan olunmayan mallar reklam oluna bilər.
Bununla bağlı gələn şikayətləri araşdırdıqda məlum oldu ki, həmin məhsullar Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində qeydiyyatdan keçməyib. Bir çox məhsullar sertifikat almadan satışa çıxarılır, reklama gedir. İnsanlar bu cür reklamlara inanmamalıdırlar. Bu məsələ nəzarətsizdir, insanları aldatmağa çalışırlar. Agentlik daha fəal işləməlidir. İctimaiyyətdə olan fikirlər izlənməlidir”.
Arıqlama çayından istifadə edən Aytac Şükürova həmin məhsullardan müsbət nəticə aldığını bildirib:
“Arıqlama çaylarından istifadə etmişəm. Və ən bəyəndiyim oldu. Təkcə bir yox, müxtəlif çeşidlərdən istifadə etmişəm. Çayın bir qutusunu bitirəndə artıq üç-dörd kq çəki atdığımı gördüm. Gün ərzində iki dəfə qəbul edirdim. 10 günə yemək yeyə-yeyə o qədər çəki atdım. Yaxşı nəticə oldu”.
Arıqlama çayının digər bir istifadəçisi Elmira Əliyeva isə onun ziyanlı təsirlərindən danışıb:
“Bu çayların heç bir xeyri yoxdur. Əks-təsiri olur. Hətta mənim kimi istifadə edən tanışım da var idi. Sinəsində “artıq ət” çıxmışdı. Həkimlər istifadə etdiyi çaydan olduğunu bildirmişdilər. Çayı içən zaman arıqlayacaqlarını düşünürlər. Lakin bir müddət sonra içməsən, olduğundan da çox kökəlirsən. Həmin çaylar böyrəklərə ziyandır. İnsanlarda qurd əmələ gətirir. Bacardığınız qədər içməməyə çalışın. Heç bir xeyri yoxdur”.
Nəzrin Vahid
www.102info.az
