Müasir texnologiya və innovasiyaların daim inkişaf etdiyi bugünkü dünyada unikal bacarıq və zəngin təcrübəyə malik şəxslər başqalarının həyatına əhəmiyyətli təsir göstərir. Yenilik gətirən “Digital Backpack” layihəsində “Resilience” Araşdırma Mərkəzində Dr. Maykl Unqar ilə əməkdaşlıq edən həmyerlimiz Dr. Adəm Seymur belə şəxslərdən biridir. Onun təşəbbüsü texnologiya və sosial təsir vasitəsilə həssas uşaqların həyatlarını dəyişdirmək məqsədini daşıyır. APA Adəmin dünyagörüşünə, təhsilinə, Dr. Unqar ilə əməkdaşlığına, eləcə də texnologiya və sosial təsirin gələcəyinə aid baxışı barədə fikirlərini öyrənib.
Onunla müsahibəni təqdim edirik:
– Adəm, sizin keçmişiniz olduqca maraqlıdır: Parisdə ICN Biznes Məktəbində İdarəetmə üzrə elmlər namizədi, Bostonda İT və Tibbi İnformatika üzrə Magistr dərəcəsi. Təhsil səyahətiniz sizi bu yenilik gətirən layihədə Dr.Unqar, dünya şöhrətli alim ilə birgə çalışmağa necə gətirib çıxarıb?
– Təhsilim idarəetmə, texnologiya və sosial təsir sahələrinə olan həvəsimi birləşdirməyimə imkan yaratdı. Həmişə müsbət dəyişiklik yaratmaq üçün innovativ yollar tapmaqda maraqlı olmuşam. Dr. Unqarın elmi tədqiqatları haqqında eşidəndə bilirdim ki, onunla əməkdaşlıq həssas uşaqların həyatında real dəyişiklik etmək üçün inanılmaz bir fürsət olacaq.
– Fikrinizcə, Dr. Unqarın sizi bu əməkdaşlıq üçün seçməsinə səbəb nə oldu?
– Hesab edirəm ki, Dr. Unqar təcrübəmizin və biliyimizin bir-birini tamamlayan mahiyyətini gördü, nəticədə əməkdaşlığımız “Digital Backpack” layihəsinə gözəl fürsət yaratdı. Menecment, texnologiya və tibbi informatika sahələrində təcrübəm, eləcə də sosial təsirə olan həvəsim Dr. Unqarın uşaq, ailə və cəmiyyətin möhkəmliyi mövzusunda araşdırması ilə uyğun gəldi. Əməkdaşlığımız təcrübə, böyük maraq və həsr edilmənin güclü sinerjisi olub, belə hesab edirəm ki, bu, layihənin bugünkü uğurunun arxasında dayanan hərəkətverici qüvvədir.
– Əvvəlki təcrübələriniz haqqında bizə bir az məlumat verə bilərsinizmi?
– Əlbəttə. “Resilience” Araşdırma Mərkəzinə qoşulmazdan əvvəl texnologiya, səhiyyə və idarəetmə konsaltinqi daxil olmaqla, müxtəlif sektorlarda işləmişəm. Bu təcrübələr mənə fənlərarası əməkdaşlığın dəyərini, eləcə də fərqli əhalinin unikal ehtiyaclarını dərk etməyin vacibliyini öyrətdi. Məsələn, Beverli (Masaçuset) Xəstəxanasında Elektron tibb vərəqinin (EHR) tətbiqində iştirakım layihənin idarə edilməsi, texnologiya inteqrasiyası və fənlərarası əməkdaşlıq sahəsində bacarıqlarımı təkmilləşdirməyə imkan verən dəyərli təcrübə oldu. Onu da nəzərinizə çatdırım ki, kağız əsaslı qeydlərdən rəqəmsal sistemə keçidə nəzarət, xəstə məlumatlarının problemsiz miqrasiyasını təmin etmək və işçi heyətinin treninqini dəstəkləməkdə əsas rol oynamışam. Həmçinin, səhiyyə sahəsində işləmək mənə tibb xidmətinin uğuru üçün pasientlərin cəlb edilməsinin mühüm rolunu qiymətləndirməyə imkan verdi. Bu, pasientlərin, onların ailələrinin və dəstək şəbəkələrinin qərar qəbuletmə proseslərinə və onlara göstərilən qayğının idarə olunmasına fəal şəkildə cəlb edilməsini özündə birləşdirir. Təbii ki, bu birləşmə bir çox forma ala bilər, məsələn, birgə qərar vermə, pasiyent təhsili, eləcə də, xəstələr ilə təchizatçılar arasında davamlı ünsiyyət. Real dünyanın problemləri ilə üzləşmə məni onların həyatlarına mənalı təsir yarada biləcək innovativ həllər tapmağa daha da həvəsləndirdi.
– Daha hansı layihələri həyata keçirməkdə maraqlısınız?
– Süni İntellektin (AI) sosial işin və dəstək xidmətlərinin müxtəlif aspektlərini dəyişdirmək potensialı məni valeh edir. Mən əqli sağlamlıq, təhsil və sosial inteqrasiya sahələrində möhkəmliyi və rifahı artıra bilən süni intellekt əsasında həlləri araşdırmaqda maraqlıyam. Bu tətbiqlərə süni intellektə əsaslanan psixi sağlamlıq müdaxilələri, fərdi ehtiyaclara cavab verən fərdiləşdirilmiş təhsil alətləri və sosial inteqrasiyanı asanlaşdırmaq üçün məlumatlara əsaslanan yanaşmalar daxildir. Süni intellektin (AI) gücündən istifadə etməklə, qaçqınlar və digər həssas icmalar da daxil olmaqla ehtiyacı olanların həyatını əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıra biləcəyimizə inanıram. Mən süni intellektin gücündən istifadə etmək və mənalı təsir yarada biləcək innovativ həllər hazırlamaq üçün müxtəlif sahələrdən olan mütəxəssislərlə əməkdaşlıq etməyi səbirsizliklə gözləyirəm.
– Bildiyiniz kimi, Səhiyyə Nazirliyi bu yaxınlarda milli miqyasda Elektron tibb vərəqinin tətbiqinə başlayıb. Bu inkişafla bağlı fikirləriniz necədir?
– Hesab edirəm ki, milli miqyasda Elektron tibb vərəqinin (EHR) tətbiqi ilə xəstənin yaxşılaşdırılması, təhlükəsizliyin gücləndirilməsi, səmərəliliyin artırılması və daha məlumatlı qərar qəbulu baxımından ölkəmiz çoxsaylı faydalar əldə edə bilər. Geniş yayılmış bu adaptasiya səhiyyə sistemini daha da yaxşılaşdırmaq potensialına malikdir və belə hesab edirəm ki, bütün bunlar nəticədə daha sağlam əhaliyə və dayanıqlı səhiyyə infrastrukturuna gətirib çıxaracaq.
– Elektron tibb vərəqinin (EHR) geniş tətbiqinin ölkə üçün potensial faydalarını nəzərə alaraq, təcrübənizi və biliyinizi milli səviyyədə bu miqyaslı layihəyə töhfə verməkdə maraqlı olarsınızmı?
– Əlbəttə, səhiyyə xidmətinin göstərilməsini təkmilləşdirmək və pasient təcrübəsini artırmaq üçün texnologiyanın gücündən istifadə etməyə böyük marağım var. Hesab edirəm ki, Beverli Xəstəxanasında ( Masaçuset) Elektron tibb vərəqinin tətbiqi ilə bağlı təcrübəm mənə rəqəmsal sağlamlıq qeydlərinin sisteminə keçidi ilə bağlı çətinliklər və imkanlar haqqında dəyərli bacarıqlar verdi.
Yeri gəlmişkən, Azərbaycanın bir vətənpərvər övladı kimi bütün vətəndaşlar üçün daha parlaq, daha sağlam gələcək formalaşdırmağa yardım etməyə hər zaman hazıram.
www.RIA24.az
