Azərbaycan Xarici İşlər naziri Ceyhun Bayramov bu yaxınlarda Amerika Birləşmiş Ştatlarına səfəri zamanı Azərbaycan icmasının nümayəndələri ilə görüşüb və Dövlət katibi Mayk Pompeo ilə danışıqların təfərrüatları barədə danışıb.
ABŞ-Azərbaycan Akademiklər Şəbəkəsinin prezidenti, Corc Vaşinqton Universitetinin doktorantı Sevinc Məmmədova bununla bağlı Media.Az-a danışıb.
“Cəmiyyətimizin rəhbərləri nazir Ceyhun Bayramovla görüşdü, amma əlbəttə ki, hamını toplaya bilmədilər. ABŞ-da böyük və aktiv bir Azərbaycan diasporu var, lakin daha çox fəalın gəlməsi üçün vaxt az idi”, – deyə Sevinc Məmmədova qeyd edib.
– Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov Mayk Pompeo ilə danışıqların təfərrüatları barədə danışdımı?
– Əlbəttə və bizim əlavə suallar vermək fürsətimiz də oldu. Ceyhun Bayramov qeyd etdi ki, Azərbaycan öz mövqeyində qalır: ölkənin ərazi bütövlüyü bərpa olunmalıdır, bu bizim prioritetimizdir və Bakı bu məqsədə çatmaq üçün əlindən gələni edəcək. Azərbaycan yalnız Vaşinqtonda deyil, digər dünya paytaxtlarında da belə açıqlamalar verir.
M.Pompeo ilə görüşdə atəşkəs məsələsi qaldırılıb. Nazirimiz qeyd edib ki, erməni tərəfi bunu dəfələrlə pozub. Əlbəttə ki, Azərbaycan özünümüdafiə məqsədi ilə lazımi cavabı verir.
Ceyhun Bayramov həmçinin Bakının danışıqlar prosesinə hazır olduğunu, lakin bunun üçün Ermənistanın Azərbaycanın şərtlərini qəbul etməli olduğunu vurğulayıb.
Azərbaycan icmasının nümayəndələri münaqişənin müddəti, Azərbaycana ola biləcək təzyiq və Bakının buna necə reaksiya verməsi ilə maraqlandılar. Nazir açıq şəkildə dedi ki, öz ərazimizdə torpaqlarımız uğrunda mübarizə aparırıq, Ermənistana hücum etmirik, mülki əhaliyə atəş açmırıq. Azərbaycanın dinc şəhərlərini atəşə tutan Ermənistan tərəfidir.
“Status-kvo” ilə bağlı da sual var idi. Ancaq artıq o mövcud deyil, hər gün yeni yaşayış məntəqələrinin azad edildiyi barədə xəbərlər çıxır. Nazir Azərbaycanın geri çəkilməyəcəyini əmin etdi.
– Nəzəri olaraq, Ceyhun Bayramov Mayk Pompeo ilə telefonla danışa bilərdi, amma Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbəri ABŞ-a getdi…
– Bu, bir çox məqamlarına görə çox düzgün qərardır. Əvvəla, üz-üzə görüşlər həmişə daha məhsuldar və etibarlı olur. Bundan əlavə, mənim fikrimcə, bu, Azərbaycanın danışıqlardan çəkinməməsinin, onlardan yayınmamasının göstəricisidir. Azərbaycanlı nazirin gəlişi və cəmiyyətin nümayəndələri ilə görüş ABŞ-da yaşayan azərbaycanlılar üçün vacibdir, Vətənin bizimlə olduğunu görürük, biz də Vətənin yanındayıq.
– Qarabağ münaqişəsinin həlli mövzusu respublikaçıların bir növ seçkiqabağı gedişi ola bilməzmi?
– Əvvəlcə ABŞ-dakı erməni diasporasının güclü olması və demokratları dəstəkləməsi ilə başlayım. Xüsusilə Kaliforniya ştatından söhbət gedir. Bu ştatdan olan bir çox konqresmen açıq şəkildə ermənipərəst mövqe tutur və Ağ Evə təzyiq göstərir.
Respublikaçılar bitərəfdirlər və onların arasında Azərbaycana rəğbət bəsləyən bir çox siyasətçi var. Ancaq erməni lobbisinin nümayəndələri tərəfindən ələ alınan ermənipərəst xadimlərə də rast gəlinir. Deməli, həm demokratlar, həm də respublikaçılar seçkilərdə səs qazanmaq üçün erməni tərəfinə təriflər söyləyirlər.
Ancaq sizə deyim ki, Azərbaycan diasporu da gündən-günə güclənir. Və biz yalnız respublikaçılar ilə işləməməliyik. Azərbaycanlıların səslərini kimə verəcəyi yalnız müxtəlif namizədlərə göndərdiyimiz suallarımıza verilən reaksiyadan asılıdır.
Diasporamız davamlı olaraq həm Dövlət Departamentinə, həm də Ağ Evə məktublar göndərir. ABŞ-da yaşayan 40 azərbaycanlı professor oktyabr ayında ABŞ Dövlət Departamentinə bəyanat göndərdi. Keçən həftə ABŞ-da yaşayan azərbaycanlı tələbə və müəllimlərdən bir müraciət oldu. Aksiyalar həyata keçiririk, amma bunların hamısı açıq şəkildə və qanun çərçivəsində olur.
– Yeri gəlmişkən, aksiyalar haqqında. Həm Azərbaycan, həm də erməni diasporları nümayişlər keçirirlər. Əvvəllər qarşıdurma halları var idi. İndi nə baş verir?
– Bəli, indi etiraz aksiyaları çoxdur. Ancaq Vaşinqtonda ciddi qarşıdurma olmadı, baxmayaraq ki, erməni tərəfi təxribatla məşğul idi. Azərbaycanlıların nümayişləri olanda ermənilər iştirakçıları təhqir edir, hər cür şəkildə təhrik edirdilər. Ancaq biz təxribatlara boyun əymədik. Azərbaycan diasporu, Ermənistandan fərqli olaraq dinc aksiyalar keçirir. Bu ABŞ-da görülür və buna müvafiq qiymətləndirilir.
– ABŞ azərbaycanlıları ən çox hansı diasporlarla işləyirlər? Yəqin ki, türk və yəhudi? Bəs digərləri? Məsələn, ən nüfuzlu diasporalardan birinin İrlandiyanın olduğuna inanılır, onlarla təmaslarınız varmı?
– Əlbəttə ki, istənilən, hətta ən çətin dövrlərdə də türk diasporu bizə hər zaman kömək edir. Soruşmağımıza belə ehtiyac yoxdur, özləri soruşurlar: necə kömək edək, nə edək?
Yəhudi diasporu ilə də dostuq əlaqələri və işbirliyimiz var.
Pakistan diasporu da (pakistanlıların sayı isə burada çoxdur) hər zaman bizim tərəfimizdədir. Keçən həftə Vaşinqtonda Ağ Evin yaxınlığında bir mitinq keçirdik və Pakistan icmasının bir çox nümayəndəsi iştirak etdi.
Nüfuzlu İrlandiya diasporu barədə danışdınız. Bu, həqiqətən də belədir. Bax, elə irlandlar da aksiyalarımızda iştirak edirlər.
Avstraliya, Polşa icmalarının nümayəndələri, Orta Asiya ölkələrindən olanlar və s. də gəlir. Bu dəstəyi qiymətləndiririk.
Əlbəttə, “qərarsız” diasporlar da var. Ancaq bu yalnız bir şey deməkdir: daha da yaxşı işləməliyik.